Stop cyberprzemocy!!!

Cyberprzemoc może przytrafić się każdemu, również Twojemu dziecku.

            Dziecko, które staje się ofiarą cyberprzemocy, często czuje się osamotnione i bezradne wobec działań swoich rówieśników. Często boi się i wstydzi tego, co mu się przytrafiło. Nie potrafi so­bie poradzić z nową, trudną sytuacją i silnymi emocjami, które temu towarzyszą.  Sam w sobie Internet jest pomocnym narzędziem, tak jak np. samochód, który ułatwia i przyspiesza komunikację. Jednak z jego używaniem wiąże się pewne ryzyko. Trudno jest jednoznacznie oszacować skalę zagrożeń, bo zaledwie część incydentów związanych z cyberprześladowcami jest zgłaszana organom ścigania. Zrozumienie istoty tych zagrożeń, znajomość adresów instytucji, które zajmują się  pomocą ofiarom cyberprzestrzeni - czyni nas silniejszymi w walce z ewentualnymi niebezpieczeństwami. Wraz z rozwojem mediów elektronicznych oraz wzrostem ich popularności obserwujemy wśród dzieci i młodzieży wrastającą skalę tzw. cyberprzemocy, czyli przemocy z użyciem Internetu oraz telefonów komórkowych.

Z badań przeprowadzonych w Polsce w 2007 roku wynika, że różnych form przemocy w Sieci doświadcza ponad połowa młodych internautów. Wysoką skalę i wagę problemu potwierdzają też coraz częstsze doniesienia medialne o tego typu zdarzeniach.

Dzieci często podejmują działania określane mianem cyberprzemocy, nie mając świadomości możliwych konsekwencji ( to jest karalne w myśl prawa).

Najczęstsze formy cyberprzemocy to:

·         nękanie z wykorzystaniem serwisów społecznościowych (m.in. Epuls, Grono);

·         nagrywanie filmów kamerą w telefonie i umieszczane ich w serwisach typu Wrzuta.pl, YouTube.com;

·         włamania na blog lub stronę internetową i zamieszczanie tam ośmieszających i upokarzających treści;

·         groźby przy użyciu komunikatora;

·         rozsyłanie do znajomych informacji o ośmieszających treściach e-mailem lub SMSem (łańcuszki docierające w krótkim czasie nawet do kilkuset osób);

·         ośmieszanie, obrażanie na czacie, forum internetowym lub przy użyciu specjalnie tworzonych stron internetowych;

·         rozesłanie e-maili z upokarzającymi informacjami, zdjęciami czy filmami;

·         smsy z groźbami.

Tymczasem specyfika mediów elektronicznych sprawia, że intensywność i zasięg doznawanej przez ofiary krzywdy przekracza czasami ich możliwości poradzenia sobie z taką, nawet pozornie błahą, sytuacją i może prowadzić do prawdziwej tragedii.

Zapobieganie cyberprzemocy wymaga uświadomienia najmłodszym, na czym polega ten problem i jakie może mieć konsekwencje zarówno dla ofiary, jak i sprawcy. Dzieci często nie informują nikogo o doświadczonej przemocy. Muszą też wiedzieć, jak się zachować w sytuacji doświadczania przemocy w Sieci, gdzie szukać pomocy. Jako rodzice bądźcie państwo czujni, rozmawiajcie ze swoimi dziećmi, przestrzegajcie. Wspólnie dbajmy o to, aby żadne dziecko nie stało się ofiarą lub sprawcą cyberprzemocy.

Dla dzieci i dorosłych uruchomiono serwis pomocowy, gdzie konsultanci udzielają porad dzieciom, rodzicom i innym osobom. Jest to helpline.org.pl i tel. 800 100 100.  Każdy internauta jest narażony na kontakt z treściami, z którymi nie chciałby mieć do czynienia.

Są nimi m.in.:                                                                                          

 - materiały promocyjne – tak zwany spam, przesyłane do indywidualnych użytkowników; mogą to być reklamy, linki prowadzące do stron lub inne materiały w wersji elektronicznej. Spam stanowi nawet do 50 % korespondencji krążącej po internecie; w większości jest niezbyt groźny.

 - niebezpieczne pliki (wirusy, trojany), szkodliwe dla naszego komputera i oprogramowania.

Podstawowe rodzaje niebezpiecznych treści to:

- treści prezentujące przemoc, pornografię;

 -  treści prezentujące rasizm i ksenofobię;

- treści nawołujące do popełnienia przestępstw;

- treści promujące faszystowski lub inny totalitarny ustrój państwa;

- treści zachęcające do prostytucji lub hazardu,

- treści promujące narkotyki oraz inne używki – najczęściej przez podkreślanie ich rzekomo leczniczych walorów czy wskazanie, że otwierają one człowieka na nową rzeczywistość (np. duchową),

- treści zawierające elementy psychomanipulacji (np. propagujące ruchy religijne uznane za sekty, namawiające do przystąpienia do sekty, treści propagujące anoreksję i bulimię jako styl życia, a nie poważną chorobę, zachęcające do popełnienia samobójstwa, itp.).

          Problem cyberprzemocy to nie tylko jednostkowe, spektakularne, rozgłośnione poprzez media przypadki, ale codzienne zjawisko wśród dzieci i młodzieży, którego skala (w zależności od definicji problemu i metody badawczej) dotyczy od 20 % do nawet połowy dzieci i młodzieży. Wykorzystywane są głównie: poczta elektroniczna, czaty, komunikatory, strony internetowe, blogi, portale społecznościowe, grupy dyskusyjne, serwisy SMS i MMS (poprzez Internet, telefonię komórkową).

W odróżnieniu od „tradycyjnej” formy przemocy, zjawisko cyberprzemocy charakteryzuje  wysoki poziom anonimowości sprawcy (oczywiście anonimowość w Internecie jest tylko pozorna i jeżeli dojdzie do poważnego naruszenia regulaminu lub prawa, właściciel serwisu lub policja zajmują się ściganiem sprawcy), szybkość rozpowszechnianych materiałów kierowanych przeciwko ofierze, powszechna dostępność sieci

To bywa naprawdę groźne i przerażające dla „ofiary”. Akt cyberprzemocy często powodują u ofiar irytację, lęk, zawstydzenie. Ofiary nękania, cyberprzemocy często czują się osamotnione ze swoim problemem. Blisko połowa dzieci, młodzieży  nie informuje nikogo o swoich negatywnych doświadczeniach; jedynie co dziesiąte dziecko rozmawia o tym z rodzicem lub nauczycielem.Często spotykają się z poglądami, radami ignorującymi sytuację doświadczanego przez nich nękania: „To są tylko słowa”, „Czym tu się przejmować?” – od ludzi, którzy sami nigdy nie byli celem podobnych ataków, którzy nie rozumieją przerażenia i terroru, w jakich żyją ofiary tych dręczycieli. Przeważnie sytuacje cybernękania są mniej groźne niż niebezpieczeństwa w prawdziwym świecie, ale często są bardzo męczące. Są to zwykle działania „dowcipnisiów”, którzy często nie znają adresata swoich zaczepek.   Do nawiązania bliskiego kontaktu z dziećmi/nastolatkami „cyberłowcy” wykorzystują głównie komunikatory internetowe oraz czaty. Internet stał się wymarzonym „terenem łowieckim” dla wielu przestępców - począwszy od zwykłych oszustów, skończywszy na pedofilach. Wielu użytkowników Internetu podaje w profilu swoje prawdziwe nazwisko i inne dane. Profile można odnaleźć w sieci za pomocą programu wyszukującego. Dzięki temu można znaleźć inne osoby zainteresowane muzyką określonego zespołu lub określonym rodzajem sportu, ale również dzieci czy nastolatki urodzone w określonym wieku, określonej płci; można odnaleźć ich adres zamieszkania, szkoły, do której chodzą,  ich numer telefonu, itp. A co z częstymi dla nastolatków sytuacjami flirtowania przez Internet? Początkowa niewinna, niezobowiązująca zabawa słowami przez Internet staje się okazją do spotkania w realnym życiu i wykorzystania.              Gdy jedni ludzie ochoczo rozmawiają, inni po prostu patrzą i słuchają tego, o czym się mówi i kto co mówi. Takich ludzi określa się mianem „przyczajeni”. A ponieważ nie robią nic, co by zwróciło na nich uwagę, nikt ich nie dostrzega, z moderatorami Sieci włącznie.

Wiele informacji wrzucamy do cyberprzestrzeni po prostu zapominając kliknąć opcję poufności lub udzielając więcej informacji, niż to konieczne. Informacje o nas w cyberprzestrzeni, znajdują się m.in. w wypełnianych  przez nas formularzach konkursowych, zgłoszeniowych, wysyłanych  przez nas profilach użytkownika, itp. – co oszust/złodziej może później wykorzystać dla swoich celów.

Zespół uzależnienia od internetu - syndrom uzależnienia się użytkownika internetu od wielogodzinnego obcowania w tym środowisku. Nadużywanie to ma znaczący wpływ na funkcjonowanie w sferze fizycznej, psychicznej, interpersonalnej, społecznej, rodzinnej i ekonomicznej danej osoby. Skutki psychologiczne i społeczne uzależnienia od komputera i Internetu są bardzo poważne.

Rodzice mają możliwość skorzystania z filtra kontroli rodzicielskiej, czyli oprogramowania, ograniczającego dostęp do treści szkodliwych lub nieodpowiednich dla dzieci. Filtr może być dedykowanym i rozbudowanym programem lub modułem w systemie operacyjnym, przeglądarce, wyszukiwarce, programie antywirusowym. Program może posiadać blokady czasowe pozwalające na określenie dokładnych godzin, podczas których dziecko może korzystać z komputera lub określenia długości korzystania z Internetu w ciągu jednej doby. Zniewaga jest przestępstwem ściganym z oskarżenia prywatnego, należy więc z zabezpieczonymi dowodami zgłosić sprawę do prokuratury, sądu lub na Policję.

 Pomocy można szukać: INHOPE – międzynarodowe stowarzyszenie zrzeszające zespoły reagujące na nielegalne treści (International Association of Internet Hotlines)

www.dyzurnet.pl

www.nask.pl

www.cert.pl

www.helpline.org.pl

www.saferinternet.pl

www.uokik.gov.pl

www.uke.gov.pl