JAK UCZYĆ SIĘ EFEKTYWNIE I SKUTECZNIE
Efektywność i skuteczność uczenia się to ćwiczenie pamięci w różnych
formach: poprzez słuchanie, zapamiętywanie, czytanie, przeglądanie, pisanie.
Przedmiot, którym się interesujemy, odrabiamy znacznie szybciej i z mniejszym
zmęczeniem. Dłużej pamiętamy poznane wiadomości.
Dobre
zrozumienie to powiedzenie czegoś własnymi słowami. To, co jest dla nas
zrozumiałe uczymy się dwa razy krócej.
Zawsze
możesz się posiłkować: słownikiem, encyklopedią, pomocą nauczycieli,
rodziców, kolegów.
Koncentrację
uwagi możemy uzyskać tylko dzięki ćwiczeniom, np. przedmiot mało lubiany
zapamiętujemy trudniej i dłużej – koncentrację uwagi ćwiczymy etapami.:
-
na początku codziennie 15 minut,
-
po tygodniu 20 – 25 minut,
-
po 2 – 3 tygodniach koncentracja uwagi przychodzi łatwiej .
Podkreślamy w książce najważniejsze rzeczy (szczególnie ważne dla
wzrokowców).
Sporządzamy
plan rozdziału ( będzie pomocny przy różnych powtórkach).
Doświadczenia
wykazały, że lepiej pamiętamy materiał 2-3 dni po nauczeniu niż bezpośrednio
po wyuczeniu (nie ucz się trudnych przedmiotów z dnia na dzień, gdyż
towarzyszy ci stres oraz słabsza pamięć)
Korzystnie na zapamiętywanie wpływa powtórzenie materiału ( 2-3
razy), szczególnie rano.
Jeżeli
jesteś słuchowcem, ucz się i powtarzaj na głos.
Istotną
sprawą jest kolejność odrabiania lekcji :
zła – odrabiasz jedna po drugiej lekcje z
tego samego bloku, np. język polski – historia apamiętujesz gorzej
prawidłowa – odrabiaj jedna
po drugiej lekcje kontrastujące z sobą np. historia – matematyka.
-
odrabiaj na przemian zadania pisemne, a potem ustne.
-
zawsze zaczynaj od najtrudniejszych, kończ na najłatwiejszych (ulubione
przedmioty).
Rób
w czasie nauki przerwy krótsze (2-3 minutowe), w czasie nauki jednego
przedmiotu. Dłuższe (10 minut ) przy przejściu od jednego do drugiego
przedmiotu – lepiej zapamiętasz.
Mózg nasz posiada „mechanizm obronny” – czyli szybciej na ogół znikają z pamięci wspomnienia związane z przykrymi uczuciami.
–
początek nauki danego przedmiotu jest trudny i żmudny,
–
po trudnym początku następuje okres szybkich postępów,
–
pozorny zastój bez wyraźnych postępów,
–
po przełamaniu zastoju znów następuję okres szybkich postępów aż do osiągnięcia
optymalnych wyników,
-
pisz wypracowania w ciągu kilku dni (2-3 dni),by
mieć czas na przygotowanie planu, luźnych „myśli”, a następnie napisanie
wypracowania „na brudno” i czysto.
-
wiersza ucz się całościowo, powtarzając kilkakrotnie dzięki temu będziesz
go umiał długo, od początku do końca.(Jeżeli uczysz się „kawałkami”,
najczęściej
pamiętasz
początek-pierwsze zwrotki-, a koniec szybko zapominasz)
Jak
uczyć się trudnych przedmiotów? (przykłady)
1.
matematyka
a)
Poświęcisz
dodatkowy czas na matematykę. np. codziennie 15-20 minut, powtarzając materiał,
z którym masz trudności, (również z klas poprzednich );
b)
Powtarzasz
ze zrozumieniem ;
c)
Poprosisz
o pomoc innych (np. rodziców, brata ,starszych kolegów );
d)
Przypomnisz
sobie, czy nie rozwiązywałeś już zadania podobnego;
e)
Nie
pracujesz nad zadaniem, kiedy jest już bardzo późno i jesteś zmęczony;
f)
Najlepiej
rozwiązujesz je bezpośrednio po lekcji matematyki lub rano;
g) Zaczynasz od zadań najłatwiejszych przechodząc stopniowo do
trudniejszych
Ø
Języki
obce :
a)
Czytankę
opracuj tego samego dnia , którego przerabiałeś ją w szkole ( lepiej pamiętasz
to, co mówił nauczyciel, a zatem krócej
będziesz pracować w domu )
b)
Tłumacz
na bieżąco te słówka, które sprawiają ci najwięcej problemów (załóż
zeszyt do słówek, ma to na celu szybsze kojarzenie wzrokowe, a nie bezmyślne
wkuwanie na pamięć )
c)
Z
każdym nowym słówkiem układaj 2 – 3 zdania
d)
Wypisuj
po kilka zdań z podręcznika opuszczając w każdym zdaniu jedno słowo. Następnie
uzupełnij puste miejsce brakującym słowem.
e)
Co
dwa, trzy dni sprawdzaj które z nowych słówek umknęły ci z pamięci..
Powtarzaj,
powtarzaj, powtarzaj !
Ankieta
„Czy potrafię się uczyć”.
Jeśli
chcesz sprawdzić, czy naprawdę potrafisz się uczyć, odpowiedz szczerze na
pytania, zaznaczając odpowiedzi ,,tak ’’, ,,nie’’ lub ,,?’’ zgodnie
z pierwszą myślą, jaka ci przychodzi do głowy
„Czy
potrafię się uczyć” |
TAK |
NIE |
|
1.W
czasie odrabiania lekcji dość często szukam ołówka, słownika, gumki
czy innych drobiazgów i w ten sposób przerywam uczenie się. |
|
|
|
2.
Staram się odrabiać wszystkie lekcje w tym samym dniu, w którym są
zadane. |
|
|
|
3.Lekcje
odrabiam wtedy, kiedy mam czas. |
|
|
|
4.
Mam swoje sposoby na opanowanie tego, czego się trzeba nauczyć. |
|
|
|
5.
Wypracowania piszę od razu na czysto, bo rzadko w nich coś poprawiam. |
|
|
|
6. Moje zapamiętywanie zależy od
tego, ile razy powtórzę to, czego się uczę.
|
|
|
|
7.
Uczę się zadanego przedmiotu dopiero w dzień poprzedzający lekcję,
aby nie zapomnieć tematów i mieć wszystko na ,,świeżo”. |
|
|
|
8.
Robię notatki, podkreślam, wywieszam plansze, aby mieć trudne rzeczy
stale przed oczami. |
|
|
|
9.
Obserwuję, że mam kłopoty z koncentracją, łatwo się rozpraszam. |
|
|
|
10.
W trakcie uczenia się mam mnóstwo różnych skojarzeń. |
|
|
|
11.
Przed ważną klasówką zarywam noce, aby się dobrze przygotować. |
|
|
|
12.
Od jakiegoś czasu piszę sobie plan tego, co mam zrobić w tygodniu lub
danego przedmiotu. |
|
|
|
13
Biorę się do nauki dopiero w ostatniej chwili, gdy mam nóż na gardle. |
|
|
|
14
Ucząc się, staram się zrozumieć to, czego się uczę. |
|
|
|
15.
Nawet, gdy się czegoś dobrze nauczę, to zwykle mam problemy z
odpowiedzią, gdy jestem pytany(a). |
|
|
|
Klucz
do testu -,,Czy potrafię się uczyć?’’
Za
każdą odpowiedź ,,tak’’ na pytania: 2, 4, 6, 8, 12, 14 policz sobie 10
punktów.
.
Za
każdą odpowiedź ,,nie’’ na pytania: 1, 3, 5, 7, 13, 15 policz sobie 10
punktów.
.
Za
każdą odpowiedź ,,?’’ policz sobie 5 punktów.
Podsumuj
punkty i sprawdź, co to może oznaczać.
100-150
punktów: Jeśli
nie pomyliłeś(aś) się w obliczeniach, to naprawdę potrafisz się uczyć.
Wiesz
lub wyczuwasz, jak uczyć się skutecznie. Jeśli w praktyce wykorzystujesz tę
wiedzę, to jesteś dobrym uczniem. A może czytałeś(aś) już jakąś lekturę
na ten temat i stąd tak doskonałe rezultaty?
50-99
punktów: Twoja
umiejętność uczenia się jest dobra. Potrafisz pracować tak, aby uczyć się
z dobrym rezultatem. Masz jednak pewne słabe punkty, na które warto zwrócić
uwagę. Może ci pomóc zapoznanie się sposobów zagadnieniami dotyczącymi
sposobów uczenia się.
9-49
punktów: Twoja
umiejętność uczenia się pozostawia wiele do życzenia. Może stosowane przez
ciebie techniki uczenia się wcześniej wystarczały, ale teraz warto podjąć
trud zgłębienia wiedzy o tym, jak uczyć się skutecznie. Wtedy z pewnością
okaże się, że nie masz słabej pamięci, a oceny mogą być lepsze.
Bibliografia:
1.
Tony Buzan, Pamięć na zawołanie,
BBC
2.
Monika
Łukasiewicz, „Sukces w szkole”, Rebis
2005
3.
Jarosław
Rudniański, „Jak się uczyć”, WSiP 2001
4.
Lothar
Kaiser, „Aha, tak trzeba się uczyć!”., WSiP 1993
5.
„Ja
i mój uczeń pracujemy aktywnie” , ODN Płock 2001