JAK UCZYĆ SIĘ EFEKTYWNIE I SKUTECZNIE

         Efektywność i skuteczność uczenia się to ćwiczenie pamięci w różnych formach: poprzez słuchanie, zapamiętywanie, czytanie, przeglądanie, pisanie. Przedmiot, którym się interesujemy, odrabiamy znacznie szybciej i z mniejszym zmęczeniem. Dłużej pamiętamy poznane wiadomości.

 Dobre zrozumienie to powiedzenie czegoś własnymi słowami. To, co jest dla nas zrozumiałe uczymy się dwa razy krócej.

Zawsze możesz się posiłkować: słownikiem, encyklopedią, pomocą nauczycieli, rodziców, kolegów.

 Koncentrację uwagi możemy uzyskać tylko dzięki ćwiczeniom, np. przedmiot mało lubiany zapamiętujemy trudniej i dłużej – koncentrację uwagi ćwiczymy etapami.:

 - na początku codziennie 15 minut,

 - po tygodniu 20 – 25 minut,

 - po 2 – 3 tygodniach koncentracja uwagi przychodzi łatwiej .

Podkreślamy w książce najważniejsze rzeczy (szczególnie ważne dla wzrokowców).

Sporządzamy plan rozdziału ( będzie pomocny przy różnych powtórkach).

Doświadczenia wykazały, że lepiej pamiętamy materiał 2-3 dni po nauczeniu niż bezpośrednio po wyuczeniu (nie ucz się trudnych przedmiotów z dnia na dzień, gdyż towarzyszy ci stres oraz słabsza pamięć)

    Korzystnie na zapamiętywanie wpływa powtórzenie materiału ( 2-3 razy), szczególnie rano.

Jeżeli jesteś słuchowcem, ucz się i powtarzaj na głos.

Istotną sprawą jest kolejność odrabiania lekcji :

      zła – odrabiasz jedna po drugiej lekcje z tego samego bloku, np. język polski – historia apamiętujesz gorzej

       prawidłowa – odrabiaj jedna po drugiej lekcje kontrastujące z sobą np. historia – matematyka.

 - odrabiaj na przemian zadania pisemne, a potem ustne.

 - zawsze zaczynaj od najtrudniejszych, kończ na najłatwiejszych (ulubione przedmioty).

Rób w czasie nauki przerwy krótsze (2-3 minutowe), w czasie nauki jednego przedmiotu. Dłuższe (10 minut ) przy przejściu od jednego do drugiego przedmiotu – lepiej zapamiętasz.

Mózg nasz posiada „mechanizm obronny”    czyli szybciej na ogół znikają z pamięci wspomnienia związane z przykrymi uczuciami.

Ważne zasady skutecznej nauki, szczególnie dla tych, którzy bardzo szybko się zniechęcają i chcieliby osiągnąć bardzo szybko spodziewane efekty, często małym kosztem:

 – początek nauki danego przedmiotu jest trudny i żmudny,

 – po trudnym początku następuje okres szybkich postępów,

 – pozorny zastój bez wyraźnych postępów,

 – po przełamaniu zastoju znów następuję okres szybkich postępów aż do osiągnięcia optymalnych wyników,

 - pisz wypracowania w ciągu kilku dni (2-3 dni),by mieć czas na przygotowanie planu, luźnych „myśli”, a następnie napisanie wypracowania „na brudno” i czysto.

 - wiersza ucz się całościowo, powtarzając kilkakrotnie dzięki temu będziesz go umiał długo, od początku do końca.(Jeżeli uczysz się „kawałkami”, najczęściej

pamiętasz początek-pierwsze zwrotki-, a koniec szybko zapominasz)

Jak uczyć się trudnych przedmiotów? (przykłady)

1. matematyka

a)    Poświęcisz dodatkowy czas na matematykę. np. codziennie 15-20 minut, powtarzając materiał, z którym masz trudności, (również z klas poprzednich );

b)   Powtarzasz ze zrozumieniem ;

c)    Poprosisz o pomoc innych (np. rodziców, brata ,starszych kolegów );

d)   Przypomnisz sobie, czy nie rozwiązywałeś już zadania podobnego;

e)    Nie pracujesz nad zadaniem, kiedy jest już bardzo późno i jesteś zmęczony;

f)     Najlepiej rozwiązujesz je bezpośrednio po lekcji matematyki lub rano;

     g) Zaczynasz od zadań najłatwiejszych przechodząc stopniowo do trudniejszych

Ø  Języki obce :

a)    Czytankę opracuj tego samego dnia , którego przerabiałeś ją w szkole ( lepiej pamiętasz to, co mówił nauczyciel, a zatem krócej będziesz pracować w domu )

b)   Tłumacz na bieżąco te słówka, które sprawiają ci najwięcej problemów (załóż zeszyt do słówek, ma to na celu szybsze kojarzenie wzrokowe, a nie bezmyślne wkuwanie na pamięć )

c)    Z każdym nowym słówkiem układaj 2 – 3 zdania

d)   Wypisuj po kilka zdań z podręcznika opuszczając w każdym zdaniu jedno słowo. Następnie uzupełnij puste miejsce brakującym słowem.

e)    Co dwa, trzy dni sprawdzaj które z nowych słówek umknęły ci z pamięci..

        Powtarzaj, powtarzaj, powtarzaj !

 Ankieta „Czy potrafię się uczyć”.

Jeśli chcesz sprawdzić, czy naprawdę potrafisz się uczyć, odpowiedz szczerze na pytania, zaznaczając odpowiedzi ,,tak ’’, ,,nie’’ lub ,,?’’ zgodnie z pierwszą myślą, jaka ci przychodzi do głowy

„Czy potrafię się uczyć”

TAK

NIE

 

1.W czasie odrabiania lekcji dość często szukam ołówka, słownika, gumki czy innych drobiazgów i w ten sposób przerywam uczenie się.

 

 

 

2. Staram się odrabiać wszystkie lekcje w tym samym dniu, w którym są zadane.

 

 

 

3.Lekcje odrabiam wtedy, kiedy mam czas.

 

 

 

4. Mam swoje sposoby na opanowanie tego, czego się trzeba nauczyć.

 

 

 

5. Wypracowania piszę od razu na czysto, bo rzadko w nich coś poprawiam.

 

 

 

6. Moje zapamiętywanie zależy od tego, ile razy powtórzę to, czego się uczę.

 

 

 

7. Uczę się zadanego przedmiotu dopiero w dzień poprzedzający lekcję, aby nie zapomnieć tematów i mieć wszystko na ,,świeżo”.

 

 

 

8. Robię notatki, podkreślam, wywieszam plansze, aby mieć trudne rzeczy stale przed oczami.

 

 

 

9. Obserwuję, że mam kłopoty z koncentracją, łatwo się rozpraszam.

 

 

 

10. W trakcie uczenia się mam mnóstwo różnych skojarzeń.

 

 

 

11. Przed ważną klasówką zarywam noce, aby się dobrze przygotować.

 

 

 

12. Od jakiegoś czasu piszę sobie plan tego, co mam zrobić w tygodniu lub danego przedmiotu.

 

 

 

13 Biorę się do nauki dopiero w ostatniej chwili, gdy mam nóż na gardle.

 

 

 

14 Ucząc się, staram się zrozumieć to, czego się uczę.

 

 

 

15. Nawet, gdy się czegoś dobrze nauczę, to zwykle mam problemy z odpowiedzią, gdy jestem pytany(a).

 

 

 

Klucz do testu -,,Czy potrafię się uczyć?’’

Za każdą odpowiedź ,,tak’’ na pytania: 2, 4, 6, 8, 12, 14 policz sobie 10 punktów.

. Za każdą odpowiedź ,,nie’’ na pytania: 1, 3, 5, 7, 13, 15 policz sobie 10 punktów.

. Za każdą odpowiedź ,,?’’ policz sobie 5 punktów.

Podsumuj punkty i sprawdź, co to może oznaczać.

100-150 punktów: Jeśli nie pomyliłeś(aś) się w obliczeniach, to naprawdę potrafisz się uczyć.

Wiesz lub wyczuwasz, jak uczyć się skutecznie. Jeśli w praktyce wykorzystujesz tę wiedzę, to jesteś dobrym uczniem. A może czytałeś(aś) już jakąś lekturę na ten temat i stąd tak doskonałe rezultaty?

50-99 punktów: Twoja umiejętność uczenia się jest dobra. Potrafisz pracować tak, aby uczyć się z dobrym rezultatem. Masz jednak pewne słabe punkty, na które warto zwrócić uwagę. Może ci pomóc zapoznanie się sposobów zagadnieniami dotyczącymi sposobów uczenia się.

9-49 punktów: Twoja umiejętność uczenia się pozostawia wiele do życzenia. Może stosowane przez ciebie techniki uczenia się wcześniej wystarczały, ale teraz warto podjąć trud zgłębienia wiedzy o tym, jak uczyć się skutecznie. Wtedy z pewnością okaże się, że nie masz słabej pamięci, a oceny mogą być lepsze.

 

Bibliografia:

1.    Tony Buzan, Pamięć na  zawołanie,  BBC

2.    Monika Łukasiewicz, „Sukces w szkole”,  Rebis 2005

3.    Jarosław Rudniański, „Jak się uczyć”, WSiP 2001

4.    Lothar Kaiser, „Aha, tak trzeba się uczyć!”., WSiP 1993

5.    „Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie” , ODN Płock 2001